Kongres Polityki Miejskiej i Regionalnej to największe w Polsce wydarzenie poświęcone tworzeniu oraz wdrażaniu polityk miejskich i regionalnych.
7–8 października 2024 roku spotkamy się podczas jego czwartej edycji w Centrum Konferencyjnym Fabryczna 13 w Krakowie. Wcześniejsze edycje wydarzenia odbyły się w 2017, 2019 i 2021 roku pod nazwą Kongres Polityki Miejskiej.
Zapraszamy szerokie grono osób zajmujących się tematyką miejską i regionalną, w szczególności samorządowców, badaczy oraz osoby działające w organizacjach pozarządowych. Organizatorem wydarzenia jest Obserwatorium Polityki Miejskiej i Regionalnej, Instytut Rozwoju Miast i Regionów oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
IV Kongres Polityki Miejskiej i Regionalnej odbędzie się pod hasłem: „Polska wielu prędkości? Strategiczne wyzwania rozwojowe polskich miast i regionów”. Zapraszamy do rejestracji oraz zapoznania się z ramowym programem wydarzenia.
Polska znajduje się obecnie w wyjątkowej sytuacji – z jednej strony, po latach ciągłego rozwoju i wzrostu gospodarczego, bardzo szybko skracamy dystans dzielący nas od krajów wysokorozwiniętych, z drugiej jednak pogłębiają się różnice rozwojowe pomiędzy regionami i miastami wewnątrz kraju. Dziś dysproporcje w tempie rozwoju – a co za tym idzie, w poziomie i jakości życia – nie rysuje się już według tradycyjnego podziału wschód–zachód. Dopiero bardziej szczegółowa analiza pozwala dostrzec, że peryferia rozwojowe tworzą się dziś na granicach województw, a linia podziału przebiega zasadniczo między obszarami metropolitalnymi i subregionami korzystającymi z bliskości dużych ośrodków miejskich a obszarami pozametropolitalnymi.
Wyjątkową cechą Polski jest jej policentryczna i hierarchiczna struktura osadnicza. Choć dominacja metropolii warszawskiej jest bezsprzeczna, posiadamy kilka innych ośrodków metropolitalnych, aglomeracje regionalne oraz szereg miast średnich i małych, względnie równomiernie rozłożonych w przestrzeni kraju. Choć różnią się one znacząco między sobą, to jednocześnie stanowią komplementarny układ, zapewniający mieszkańcom mniejszych ośrodków i obszarów wiejskich dostęp do wielu podstawowych usług. Niestety, wskutek postępujących procesów metropolizacji, w warunkach głębokiego kryzysu demograficznego, równowaga tego systemu i jego dalsze funkcjonowanie są poważnie zagrożone.
W obliczu tak dużych wyzwań zewnętrznych jak rosyjska agresja na Ukrainę i destabilizacja sytuacji geopolitycznej na świecie, przemiany globalnego porządku gospodarczego czy kryzys energetyczny potrzebujemy trafnych decyzji i efektywnych polityk rozwojowych. W tak trudnych momentach rośnie znaczenie polityk publicznych, ponieważ od tego, jakie działania zostaną podjęte (lub zaniechane), zależeć będzie to, jak Polska, polskie regiony i miasta poradzą sobie z wyzwaniami, a także na ile skutecznie przygotujemy się do nowych zagrożeń i czy wykorzystamy otwierające się okna sposobności.
Odpowiedzią na zarysowane wyzwania z pewnością powinna być bardziej czuła terytorialnie polityka rozwoju. IV Kongres Polityki Miejskiej i Regionalnej i Krajowe Forum Miejskie za cel stawiają sobie właśnie podjęcie debaty ukierunkowanej na poszukiwane optymalnych rozwiązań w ramach polityk rozwojowych realizowanych na różnych szczeblach; rozwiązań, które precyzyjniej odpowiedzą na potrzeby poszczególnych regionów, terytoriów i miast.
Chcemy spotkać się w gronie przedstawicieli różnych środowisk i branż, zastanowić się nad sposobami wsparcia średnich miast (ośrodków regionalnych i subregionalnych), ale także zwrócić uwagę na specyficzną sytuację setek mniejszych miast i miasteczek. Fakt, że dziś to średnie i małe miasta oraz obszary pozametropolitalne najszybciej zwiększają dystans rozwojowy, nie oznacza jednak, że możemy pozwolić sobie na brak polityki wobec obszarów metropolitalnych. Są one głównymi motorami rozwoju kraju, centrami innowacji, ale borykają się ze swoimi specyficznymi problemami. Potrzebujemy poważnej dyskusji nad tym, jak włączyć w procesy rozwojowe obszary peryferyjne, jakich inwestycji potrzebujemy w pierwszej kolejności, aby polskie miasta i miasteczka rzeczywiście tworzyły sieć gęstych i komplementarnych powiązań, a nie archipelagi coraz bardziej oddalających się od siebie wysp.
Zadanie jest realizowane w ramach projektu: „Program badawczy Obserwatorium Polityki Miejskiej i Regionalnej (OPMR) jako podstawa do kształtowania zrównoważonej polityki miejskiej i regionalnej w Polsce w oparciu o wiedzę – etap II” finansowany ze środków Pomocy Technicznej dla Funduszy Europejskich i budżetu państwa.