Integracja zarządzania obszarami funkcjonalnymi dużych miast – współpracuj albo giń

Zmagania z wyzwaniami dotyczącymi integracji rozwoju i zarządzania na obszarach metropolitalnych największych polskich miast trwają od lat. Wydaje się, że dominujące dotąd „miękkie” podejście oparte na zachęcaniu i stymulowaniu dobrowolnej współpracy między samorządami nie jest wystarczające. Coraz więcej miast i związków metropolitalnych występuje z oddolnymi inicjatywami i pomysłami na powołanie do życia bardziej sformalizowanych struktur, które ułatwiłyby rozwiązywanie metropolitalnych problemów. Doświadczenia funkcjonowania GZM – pierwszego w Polsce związku metropolitalnego działającego na mocy ustawy – pozwalają już na wyciągnięcie pierwszych wniosków i lekcji. Choć wciąż brak jednoznacznej wizji tego, jaki model i jakie rozwiązania byłyby najlepsze, to panuje powszechna zgoda co do faktu, że bez lepszej współpracy i bez narzędzi, które umożliwiałyby skuteczną współpracę polskie metropolie nie będą w stanie wykorzystać w pełni swoich potencjałów, a tym samym będą przegrywać konkurencję z silnymi ośrodkami zagranicznymi. Jakie podejście będzie preferowane przez legislatorów? Czy lepszym rozwiązaniem będzie przyjęcie jednej ustawy dla wszystkich metropolii, czy raczej wielu, zgodnie ze zindywidualizowanym podejściem bazującym na lokalnych preferencjach? Czy bariery ograniczające współpracę jesteśmy w stanie usunąć dzięki rozwiązaniom formalno-prawnym? Jaki model zarządzania i podejmowania decyzji powinien sprawdzić się w przypadku metropolii? Jakie zadania stoją przed nowymi strukturami metropolitalnymi i jakie powinny być mechanizmy ich finansowania?