Kolej metropolitalna, metro a może metrobusy? Na czym budować szkielet systemu transportu metropolitalnego? Jakie są największe bariery i czy na pewno chodzi o więcej pieniędzy?

Po dekadach zaniedbań i często celowej degradacji kolej w Polsce przeżywa swój renesans. Dotyczy to także połączeń w ramach układów metropolitalnych. Ciężki transport szynowy okazuje się być najbardziej efektywnym i komfortowym środkiem komunikacji. Widać to szczególnie w tych regionach, które od początku postawiły na rozwój systemu szybkich kolei metropolitalnych. Coraz częściej sieć kolejowa uzupełniania jest poprzez zintegrowanie z komunikacją autobusową, dowożącą pasażerów do stacji i przystanków kolejowych. Dla dobrego funkcjonowania takiego systemu konieczna jest oczywiście dobra infrastruktura i tabor do przewozu pasażerów, co wymaga często bardzo wysokich nakładów finansowych. Bieżące utrzymanie systemu i zapewnienie odpowiedniej częstotliwości kursowania połączeń również wiąże się ze znaczącymi kosztami. Pozyskanie finansowania jest dziś jednak o wiele łatwiejsze, ponieważ zrównoważona mobilność jest jednym z priorytetów UE. Można więc zaryzykować twierdzenie, że dziś to nie tyle pieniądze są kluczową barierą dla rozwoju systemu transportu metropolitalnego, ale kwestie organizacyjno-prawne. Właściwa organizacja – zarówno przedsięwzięć inwestycyjnych, jak i sposobu funkcjonowania całego systemu – jest podstawą dla stworzenia efektywnego i cieszącego się uznaniem użytkowników systemu komunikacji publicznej w obszarach metropolitalnych. Historia tworzenia Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej dobitnie pokazuje, jak trudny jest to proces, gdy konieczne jest skoordynowanie działań wielu podmiotów samorządowych przy współpracy z molochem państwowym, jakim są Polskie Linie Kolejowe. Nie w każdym przypadku też system oparty na tradycyjnej kolei będzie rozwiązaniem optymalnym – czy jesteśmy gotowi na alternatywne rozwiązania? Jakich zmian systemowych potrzebujemy w pierwszej kolejności, aby ułatwić i przyspieszyć proces tworzenia efektywnych systemów transportu zbiorowego w polskich metropoliach?